Preek van Pinksteren

preek van Pinksteren basiliek dadizele
In het Oude Testament was het Pinksterfeest een feest van dankzegging voor de rijkelijke oogst. Daarnaast herdacht het Joodse Pinksteren ook de aankondiging van de Joodse Wet en de Tien Geboden op de Sinaïberg. 

Het Nieuwe Testament neemt dit feest over, vijftig dagen na Pasen. We vieren dan de komst van de Heilige Geest die aan de Kerk zijn overvloedige oogst biedt en zeggen dank voor de nieuwe, innerlijke en geestelijke wet die in ons hart gegrift staat en niet in steen. In het cenakel (de zaal waar het Laatste Avondmaal plaatsvond) ontvangen de apostelen en de Heilige Maagd de Parakleet (“de Trooster”, de Heilige Geest) in de vorm van vuurtongen. Op dat moment beginnen ze te spreken. 

En wanneer ze spreken, dan spreekt de Kerk, want het komt niet van henzelf, maar het is de Heilige Geest die het hen toelaat en de juiste woorden op hun lippen legt. Onze Lieve Heer had eerder al aangekondigd: ”Dan zal Ik de Vader bidden, en Hij zal u een andere Helper geven, om bij u te blijven voor eeuwig.” Wanneer de Kerk spreekt, wanneer de Kerk onderwijst, dan is het de Heilige Geest die haar beweegt.

EPISTEL Hand. 2:1-11

Toen de dag van het pinksterfeest was aangebroken, waren ze allen op één plaats bijeen. Eensklaps kwam er een geruis uit de hemel als van een hevige windvlaag, en vulde het hele huis, waar ze waren vergaderd. Vurige tongen verschenen hun, spreidden zich rond, en zetten zich op ieder van hen neer. Allen werden vervuld van den Heiligen Geest, en begonnen verschillende talen te spreken, naar gelang de Geest hen liet spreken. Nu vertoefden er te Jerusalem godvrezende Joden uit alle volken onder de hemel. Bij dat geruis liepen de mensen te hoop; ze stonden verwonderd, dat iedereen hen in zijn eigen taal hoorde spreken. Ze raakten buiten zichzelf van verbazing, en zeiden: Zie, zijn allen, die daar spreken, geen Galileërs? En hoe horen wij allen ze dan in onze eigen moedertaal spreken? Parten, Meden en Elamieten; bewoners van Mesopotámië, Judea en Kappadócië, van Pontus en Azië, van Frúgië en Pamfúlië, van Egypte en de streken van Lybië bij Cyrene: romeinse kolonisten, Joden en proselieten, Kretenzen en Arabieren: we horen ze in onze eigen taal Gods grote werken verkondigen.

EVANGELIE Joh. 14: 23-31

In die tijd zei Jezus tot zijn leerlingen: zo iemand Mij liefheeft, zal hij mijn woord onderhouden; dan zal mijn Vader ook hem beminnen, en Wij zullen tot hem komen, en ons verblijf bij hem nemen. Wie Mij niet liefheeft, onderhoudt mijn woorden niet; welnu het woord, dat gij hoort, is niet het mijne, maar dat van den Vader, die Mij heeft gezonden.Dit alles heb Ik u gezegd, terwijl Ik nog bij u was. Maar de Helper, de Heilige Geest, dien de Vader zal zenden in mijn naam, Hij zal u alles leren en alles u in herinnering brengen, wat Ik u heb gezegd. Vrede laat Ik u na, mijn vrede geef Ik u; niet zoals de wereld die geeft, geef Ik hem u. Uw hart zij ontsteld, noch bevreesd. — Gij hebt gehoord, dat Ik u zeide: Ik ga heen, maar Ik kom tot u terug. Zo gij Mij liefhadt, zoudt gij u verheugen, dat Ik naar den Vader ga; want de Vader is groter dan Ik. — En nu, eer het geschied is, heb Ik het u gezegd; opdat gij moogt geloven, wanneer het geschiedt. Ik zal niet veel meer met u spreken; want de vorst van de wereld is op komst. Zeker, hij vermag niets tegen Mij; maar de wereld moet weten, dat Ik den Vader bemin, en dat Ik volbreng, wat de Vader Mij bevolen heeft. Staat op; laten we heengaan.
Dat is de reden waarom de pauselijke onfeilbaarheid een dogma is. Wanneer de paus op plechtige wijze en in zijn hoedanigheid als paus tot de universele Kerk spreekt over zaken die het geloof of de moraal betreffen, dan is hij zeker onfeilbaar aangezien hetgeen de Heilige Petrus, de apostelen en hun opvolgers zeggen sinds Pinksteren door de Heilige Geest geïnspireerd is. Laat ons dan ook God danken dat Hij ons zo’n duidelijke houvast gegeven heeft opdat we niet zouden dwalen.

De Heilige Geest is de Heiligmakende Geest die leven geeft en de Kerk een oogst aan zielen biedt. Ik wil u vragen om de sequentie van vandaag te lezen, te herlezen, te overdenken en ze u eigen te maken, het Veni Sancte Spiritus:

Kom, Heilige Geest,
zend voort de hemelse straal
van uw licht.

Kom, vader van de armen,
kom gever van geschenken,
kom, licht van het hart.

Allerbeste trooster,
zachte gastheer van de ziel,
zoete troost. 

Rust bij het werk,
verfrissing bij hitte,
vertroosting bij verdriet.

O, allerzaligst licht,
vul het binnenste van het hart
van uw gelovigen.

Zonder uw goddelijke macht,
is er niets in de mens,
is er niets onschuldigs.

Reinig wat vuil is,
maak nat wat droog is,
genees wat gewond is.

Maak soepel wat stroef is,
verwarm wat koud is,
leid wat afgeweken is.

Schenk uw gelovigen,
die vertrouwen op u,
de zevenvoudige heilige gaven.

Schenk voldoening voor weldaden,
schenk het uiteindelijke heil,
schenk de eeuwige vreugde.
Amen. Alleluia. 

Wat een zachtheid in dit gebed. Wanneer we het iedere morgen opzeggen dan ontvangen we iedere dag kracht en vrede om te groeien in de Heilige Geest.  Zie hoe de Kerk vol vertrouwen tot de Heilige Geest spreekt in dit gebed.

Toch wordt de Heilige Geest vaak door ons vergeten. Als we zorgvuldig onze geloofsbeleving bekijken dan zouden we kunnen denken dat de Heilige Drievuldigheid slechts uit twee personen bestaat. We zien het vormsel vaak slechts als een verplicht nummer, een zoveelste sacrament waarvan we de betekenis niet goed begrijpen. Als bewijs daarvan zou ik durven stellen dat de meerderheid van jullie me niet zou kunnen zeggen welke de zeven gaven van de Heilige Geest zijn.

Wilt u de Heilige Geest en de Heilige Drievuldigheid eren? Besteed dan vandaag een beetje tijd om Hem te leren kennen!

Open uw catechismussen in uw gezin, de paus heeft ons er een erg duidelijk compendium van gegeven om ons te helpen ons geloof beter te kennen en te verdiepen. Wat doen we ermee?

De Heilige Geest is de heiligmakende geest die de genade in ons bewerkstelligt. Hij is de link die ons verbindt met de Goddelijkheid en ons er deel aan doet hebben door ons in ons leven niet alleen waardig te maken, maar ons te veranderen en met het leven in de Drievuldigheid te verenigen. Zullen we ooit begrijpen wat we geworden zijn sinds ons doopsel, toen Hij de gastheer van onze ziel werd?

Ziedaar de innerlijke wet waar we het in het begin over hadden, deze wet van de liefde, dit verbond met God, een verbond dat voorafgebeeld en voorspeld werd door alle verbonden in het Oude Testament (Abraham, Isaak, Jakob, Mozes,...) en volledig in onze zielen verwezenlijkt wordt.

Nu we ons daarvan bewust zijn, kunnen we ons niet langer gedragen als voordien. We moeten ons volledig toewijden aan deze grote mysteries en ons bekeren, in navolging van zij die op dit moment de bedevaart naar Chartres doen. Een bedevaart is namelijk een weg van bekering waarvan we als een veranderd mens willen terugkeren aangezien we het belangrijkste terug centraal gezet hebben - ons geestelijk leven in de Heilige Geest heeft terug de plaats gekregen die het toekomt.

In de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest. Amen.

kanunnik F. de Martin, Basiliek van Dadizele, 20 mei 2018

Reacties